Araban etorkizun partekatua eraikitzeko oinarriak
Ibilbidea-prozesua
1. fasea* – Zundaketa-inkesta– gaindituta, hasierako koaderno bat dugu, etorkizun partekatu hori eraikitzen hasteko, ARABA HELBURU partaidetza-prozesuarekin lortu nahi duguna.
Koaderno hau Arabaren lehen ikuspegi partekatutik abiatzen da, azken helburu edo xede batzuen bidez. Ikuspegi horrek aukera ematen digu Lurraldearen erronka handiak formulatzeko eta interes partekatuko lan-ildoak diseinatzeko.
- Arabako sare sozioekonomikoa osatzen duten sektoreetan erreferenteak diren pertsonei egindako inkesta baten bidez artikulatutako kontsulta- eta hausnarketa-prozesu baten emaitzatik abiatuta eraiki da. (Ikus Inkestaren ondorio nagusien eranskina).
- ARABA HELBURUren hurrengo fasea egituratzeko oinarriak ezarriko ditu. Fase hori elkarlaneko Think Tank prozesu batean oinarrituko da. Hasiera batean dokumentua aztertzea diagnostiko partekatu bat izateko, ondoren lankidetzan oinarritutako ekimenak formulatzeko.
Funtsezko alderdiak: parte-hartzea, baterako hausnarketa, baterako sorkuntza eta Araba estrategiko, erreferente, sozialki eta lurraldez kohesionatu eta erresiliente baten aldeko apustu irmoa.
* Kontsulta parte-hartzailearen fasearen aurretik, hausnarketa-prozesu bat egin zen, kontsulta zein hartzaileri zuzendu behar zaion, haren edukia zehazteko. Barruko hausnarketa-prozesu baten ondoren (0. fasea) ezarritako helburuen eta erronken garrantzia berretsi behar da kontsultarako fasean.
Hasierako koadernoaren edukia
Hasierako koadernoak kontsulta-prozesuaren ondoren Araba 2030 Ikuspegia lortzeko garrantzitsuentzat jo diren 12 erronkak aztertzen ditu. Garapen Iraunkorreko Helburuekin lotutako 17 jomugak lortu dira Araban, eta horiek markatzen dute garapen jasangarriaren agertokia munduan.
Arabako 17 helburu horiek 4 arlo nagusiri dagozkie: Ko-Herritartasuna, Eko-Lurraldea, Eko-Berrikuntza eta Ko-Gobernantza. Kontroleko azken osoko bilkuran definitutako ildo estrategiko nagusiekin bat datozen arloak:
➢ Gizarte-politiken esparru berria
➢ Susperraldi ekonomikoa eta enplegua
➢ Klimaren aldeko ekintza
➢ Gobernantza
Helburu horiek lortzeko, eta kontsulta-prozesuan ekarpenak egin dituzten 146 agenteekin testatu ondoren, 12 erronkari erantzun behar zaie, Gobernuaren eta Lurraldearen ekintzaren bidez.
1. I+G+b-ko inbertsioa biderkatzea
2. Digitalizazio-prozesua bultzatzea
3. Trantsizio energetikoa eta klima-aldaketa
4. Enpresa zirkularraren eredua orokortzea
5. Lurralde-kohesioa
6. Lehen sektorearen balioa nabarmentzea
7. Adineko pertsona aktiboak
8. Talentu nahikoa eta bikaintasuna
9. Kultura-sarbidea, -gozamena eta -sorkuntza
10. Berdintasuna blindatzea
11. Gizarte-kohesioa indartzea
12. Bizikidetza-balio berriak zabaltzea
Erronka bakoitza, inkestan kontrastatu eta baliozkotu dena, eskema honen arabera aztertzen da:
➢ Erronkaren garrantzia justifikatzea.
➢ Arabako Lurralde Historikoaren hasierako egoera erronkari eta joerei dagokienez (EAE eta beste eskualde batzuen arteko alderaketa).
➢ Erronkaren formulazioa eta dimentsioa
➢ Transformazio-palankak
Laburpen-taula bat sartu da identifikatutako 12 erronken analisiarekin. Erronka horiek Arabako Foru Aldundiak Agenda 2030ekin duen ibilbide-orriaren isla dira, eta, hedaduraz, Agenda 2030 Arabako Lurralde Historikoan duen kokapenaren isla.
Erronkak
I+G+b-ko inbertsioa biderkatzea. Zientzia eta teknologia, erronka globalei irtenbideak eskaintzeko
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Europa I+Gko inbertsioa 2018ko BPGd-an,% 2,11n. - ETEen ikuspegia - Balio erantsi handiko zerbitzuak eta produktuak - Aberastasuna sortzea - Kalitatezko enplegua - Txina eta USA indargabetzea. Berrikuntza-ekosistema egituratuz: sektore publikoa, unibertsitateak, ikerketa-zentroak, finantza-sektorea eta enpresak. | Araba, I+G Euskadiko batez bestekoaren azpitik eta beheranzko joera. I+G+b arloko euskal politikak Euskadi 2030ean Europako eskualde aurreratuenen artean kokatzea du helburu. | Arabak Euskadiko batez bestekoarekin alderatuta duen aldea gainditzea, I+G+b arloan egiten duen inbertsioa nabarmen handituz, eta Europako batez bestekoarekin parekatuz. ERRONKAREN DIMENTSIOA | I+Gko inbertsioa (publiko-pribatua); ZTBESren presentzia handitzea Araban.
Ekintzailetza berritzailea sustatzea Integrazio-ekosistemak. (Ezagutzaren transferentzia eta emaitzen gauzatzea). Trakzio-enpresak. I+G+b jarduera zabaltzea ETEetan. Unibertsitatearen presentzia aktiboa (bikaintasun ikertzailea, ezagutza gizarteari eta enpresa-sareari transferitzea). Lankidetzako lanbide-heziketa. |
Digitalizazio-prozesua bultzatzea
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Etorkizun digitalak aukera asko ematen dizkie pertsona, enpresa eta erakunde publiko eta pribatuei. Aldi berean, kezka bereziak sortzen ditu aldaketa teknologikoak ulertzeko eta gure gizarteak eskatzen duen erritmora egokitzeko zailtasunak dituzten kolektibo eta gizarte-talde askorentzat, zibersegurtasun-arazoak. | Digitalizazioan, Euskadi Europako batez bestekoaren eta Europako herrialde aurreratuenen mailatik gora dago. Alde handiak daude adin-taldeen eta kolektibo behartsuenen arabera. Hobetzeko tarte handia dago teknologia digital aurreratuagoen erabileran, hala nola sareetan, merkataritza elektronikoan eta plangintza- eta kudeaketa-software aurreratuaren txertaketan. Oraindik hobetzeko aukera dago ETEak 4.0 teknologia (IoT, Big Data, Ia, robotika) txertatzeko. | Arabako eten digitala gainditzea, bai eremu publiko-pribatuan (digitalizazio-prozesuak, lehiakortasuna/4.0 industria, e-administrazioa), bai gizartean, pertsona guztiek aukera berdinak izan ditzaten bermatuz. ERRONKAREN DIMENTSIOA | Administrazio digitala (maila guztietan ezartzea)
Enpresa-kultura digitala. Enpresa digitala-ETEak. Talentu digitala Zerbitzu espezializatuak eta azpiegiturak. Hezkuntza- eta teknologia-sistemako agenteekiko lankidetza erraztea. Lurralde-, hirigintza-, mugikortasun- eta hondakin-politiken kudeaketa digitalizatzea. |
Trantsizio energetikoa eta klima aldaketa
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Ahulezia gero eta handiagoa krisi klimatikoaren aurrean (ondorioak ekonomian, gizartean eta ingurumenean) Europako helburua 2050erako karbono-isurketen neutraltasuna (isurketa = landaretzaren bidez xurgatzeko gaitasuna) Trantsizio ekologikoa Europako Berreskuratze Planaren hiru zutabeetako bat da. | Arabak guztizko kontsumo txikiagoa, baina per capita energia-kontsumoaren erlazio handiagoa. Energia-iturri berriztagarrien erabilera sustatzea, mugikortasunaren analisia. Paper garrantzitsua duen lurraldea, isuritako karbonoa xurgatzeko eta finkatzeko orduan. | Araba lurralde konprometitua des karbonizazioko Europako helburuekin (karbono-neutraltasuna 2050ean) eta Parisko akordioarekin eta trantsizio energetikoarekin. Erronka globala. Co2 ibilbide-orri neutroa. Berotegi-efektuko gasen isuriak energia-kontsumotik eta BPGd-tik bereiztea. Euskadi, Estrategia CC helburuak% 40ko emisioak murriztea ezartzen du. Berriztagarrien% 21 energiaren azken kontsumoan 2030ean | Egungo ekoizpen-, kontsumo- eta energia-kudeaketaren eredua eraldatzeko inbertsioa. Mugikortasun-eredu jasangarri berria. Azpiegiturak eta ekipamenduak berritzea. Araba bioeskualdea (energiaren ekoizpena eta kontsumoa, uraren zikloa, zerbitzu ekosistemikoak edo elikadura). Naturguneak konektatzea klima-aldaketaren egokitzapena indartzeko. Klima-mehatxuak. Arriskua murriztea eta erresilientzia-gaitasuna handitzea. Irtenbide naturalak. |
Enpresa zirkularraren eredua orokortzea
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Formulación y dimensión del reto | Palancas de transformación |
---|---|---|---|
Crecimiento de la población, crecimiento del consumo de materiales y energía, fuerte presión sobre los recursos naturales e impactos medioambientales insostenibles. Economía circular mantiene el ciclo de vida de los productos, materiales y recursos durante el mayor tiempo posible, reduciendo al mínimo la generación de residuos y reintroduciendo los recursos repetidamente en el ciclo productivo, obteniendo el máximo valor de los productos que llegan al final de su vida útil. | Euskadik ekonomia zirkularreko estrategia du. BPGren% 1,12 da, eta enplegu osoaren %2,08 sortzen du (Alemanian, adibidez,% 2,00 sortzen du). Araba oso industria lehiakorra da, baina inportatutako lehengaien oso mendekoa. Ekonomia zirkularra aukera bat da: ekodiseinua ekoizpen-sare osoan, birmanufaktura, berregokitzea, berritzea eta berrerabiltzea. | Araba, ekoizpen eta kontsumo eredu lineal bat, eredu zirkular (hondakinen gutxieneko sortzea eragingo duena) bat ezartzean aurrera doan Lurraldea ➢ Ekonomia zirkularreko praktikak zabaltzea trantsizio-tresna gisa. |
Ekodiseinua, berrerabilpena eta birmanufaktura. Hondakinen sorrera minimizatzea eta haien kudeaketa optimizatzea, hondakinen Europako hierarkian oinarrituta. Eragileentzako pizgarri ekonomikoak bultzatzea. Zirkularitatea bultzatuko duen elkarlaneko ekonomiarako baldintzak ezartzea. Kontsumo eko-arduratsua. Ingurumenarekiko kontzientziazioa eta politika pizgarriak. |
Lurralde kohesioa
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Lurralde Kohesionatua bere herritarren beharrak asetzen dituena da, non bizi diren kontuan hartu gabe. Udalen arteko lankidetza funtsezkoa da ekipamendu eta zerbitzu publikoak emateko orduan, eta, horrela, gizarte-, ekonomia- ingurumen, zatiketa saihestuz. | Araba: | Araba, Lurralde kohesionatu, orekatu eta polizentrikoa, aukera-berdintasuna eta zerbitzuak eskuratzeko eta ondasun publikoak eta oinarrizko eskubideak eskuratzeko berdintasuna ziurtatzen duena ➢ Oinarrizko zerbitzu publikoen eta/edo kolektiboen sarea behar bezala hedatzeko irizpideak eta helburuak ezartzeko gogoeta. | Lurralde polizentrikoa (eskualdeko nodo solidoak eta ekipatuak). Lurraldeen arteko lankidetza. Azpiegitura aurreratua lurralde osoan. Landa-guneak sustatzea. Eskualdeko ingurunearekin konektatutako lurralde kooperatiboa: (trenbidekoa eta airekoa) Garraio multimodala. Araba Europako konektibitate-ardatzetan integratzea eta salgaien garraio multimodalaren merkatuan duen kokapena aprobetxatzea |
Lehen sektorearen balioa nabarmentzea
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Lehen sektorea garrantzi handiko aktiboa da lurralde orekatu batean, jasangarria bere baliabideen erabileran eta kudeaketan. Lehen sektore aktiboa zaintzea aniztasunaren, aukeren, aberastasunaren eta bizi-kalitatearen sinonimoa da. | Araba: -EAEko nekazaritza- eta abeltzaintza-jarduera handiagoa. -Biztanleriaren zati bat gero eta sentsibilizatuago egotea iraunkortasunari buruz, naturaren kontserbazioari balioa esleitzeari buruz. -Espezializazioaren eta kalitatezko produktuaren barruko merkatu-nitxoa. -Despopulazioaren aurkako aukera | Araba, balio erantsi handiko lehen sektore lehiakorra duen lurraldea, ekoizpen jasangarrira bideratua eta paisaiaren eta lurraldearen osagai egituratzaile sendoa duena.
| Lehen sektorearen modernizazioa (berrikuntza eta digitalizazioa) Sektoreari balioa ematea eta gizartearen aintzatespena hobetzea. Mahastizaintzako eta ardogintzako sektorearen aldeko apustua. Elikagaien industriaren berrikuntza eta lehiakortasuna bultzatzea. Merkaturatze-kanalak garatzea. Tokiko produktua sustatzea. |
Adineko pertsona aktiboak
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Garrantzitsua da zahartzaroari buruzko gizarte-pertzepzioak iraultzea. Silver Economyk aukera zabala eskaintzen du Araba bezalako lurralde "atsegin" baterako. Gizarte aurreratu ororen erabakia da adinekoen bizi-kalitatea hobetzea. | Araba: Alderantzizko populazio-piramidea. Gizarte-arretako zentroen erabiltzaile gehiago EAEn. Zentroka, 32 erabiltzaileko ratio baxuena. Belaunaldi horrek erosteko ahalmen handiagoa du, eta horrek negoziorako aukerak ematen ditu | Araba, adinekoak balioesteko eta aktibatzeko gai den lurraldea, gizarteari eskaintzen dion aukera aitortuz eta lurraldearentzako aberastasun-iturri gisa.
| Bizitza aktiboa eta osoa sustatzea Diskriminazio positiboko ekimenak sustatzea, gaitasun eta trebetasun berriak ikasteko aukera izan dezaten Autonomia eta independentzia sustatzea Beren eskubideak defendatzea, diskriminazio-mota guztiak ezabatzea. Zahartzearen zeharkako ikuspegia Boluntariotza eta partaidetza bultzatzea, pertsonekin eta pertsonen artean Zahartze osasuntsua Zainketen, eraginkortasunaren eta duintasunaren lurraldea, gure adinekoak eta mendekoak artatzeko. Silver economy delakoaren aukerak aprobetxatzea |
Talentu nahikoa eta bikaintasuna
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Globalizazioa, gero eta lehiakorragoa eta aldakorragoa enpresa-sarearentzat. Horrela, talentua atxikitzeko eta erakartzeko lehia mundu mailako fenomenoa ere bada. Etorkizunerako, ezinbestekoa da gai izatea ekonomia lehiakor bati eusteko, eta, horretarako, beharrezkoa da talentua sustatzea eta atxikitzea, gure gazteak atxikitzea eta pertsonak erakartzea, gure lurraldeak eskaintzen duen zerbitzu- eta bizitza-kalitatearen bidez. | Araba Handicap: Alderantzizko populazio-piramidea. | Araba, giza kapital nahikoa eta gaitua duen Lurraldea, enpresa-ehunaren eskaerari erantzuten diona, talentua finkatzeko beharrezko baldintzak sortzeko gai dena. - Eskola-uzte goiztiarrarekin amaitzea (helburua:% 7, herrialde baxuak bezala) - Steam formazioetan dagoen genero-aldea murriztea. | Hezkuntza-sistema aurreratua eta bikaintasunekoa Enpresetan, zientzia- eta teknologia-eragileetan eta zerbitzu publikoen horniduran talentu gazte kualifikatua sar dadin erraztea. Lurraldeak gazteenganako duen erakargarritasuna sustatzea Nazioarte mailan talentua erakarriko duen ingurune ekonomikoa, ingurumenekoa, kulturala eta soziala sortzea. Talentua erakartzeko programak garatzea. Steam prestakuntza, arreta berezia neskengan. |
Sarbidea, gozamena eta kultura-sorkuntza
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Kulturak eragin zuzena du gizartearen eta norbanakoaren ongizatean. Kultura eta sormena aktiboak dira berrikuntza sozial, ekonomiko eta politikorako. Garapen ekonomikoa bultzatzen dute beste sektore batzuetan, kidetasun- eta identitate-sentimenduak sortzen dituzte, eta integratzeko eta aniztasuna bultzatzeko gaitasuna dute. Kultura-sorkuntza bultzatzea estrategikoa da, eta ekosistema publiko-pribatu bat behar du. | Arabako Kulturaren Plan Estrategikoa 2017-2020. Nolabaiteko hobekuntza 2017arekin alderatuta. Udalek kulturan egindako gastua EAEko batez bestekoaren azpitik dago (82,69 €/ bizt./urte; 115,46 €/ bizt./urte; Gipuzkoa 135 €2018an Enplegua. Hobetzen ari da, baina 2009ko zenbakietara iritsi gabe (Kulturaren Euskal Behatokia). EAEko biztanle bakoitzeko daturik onenak (2018), irakurketa-puntuei, liburukiei, aldizkako argitalpenei eta liburutegi publikoetako langileei dagokienez. Kultura-sorkuntzako eta sormeneko enpresak. Kultura- eta sormen-enpresen egungo ratioa 100.000 biztanleko 610 da, eta Gipuzkoan 820. | Araba, kulturarako eta kultura-sorkuntzarako sarbidea bermatzen duen lurraldea, errealizazio pertsonal eta kolektiborako mekanismo gisa ERRONKAREN DIMENTSIOA | Kultura-ondasunetarako sarbide unibertsala bultzatzea Kultura euskalduna ulertu eta zabaltzea Arabako kultura-ondarea gizarte multikultural bateko multzo integratzaile gisa ulertzea. Kultura-sorkuntzako prozesuak indartzea Kultura zabaltzeko jarduerak sustatzea. Kultur sorkuntza bultzatzea Gasteizko oinarrizko gizarte-, kultura- eta kirol-eredua zabaltzea (bizikidetza eta herritarrak kulturarekin elkartzea) |
Berdintasuna blindatzea
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Gizartean desberdintasun mota desberdinak daude: sexua, arraza, jatorria, erlijioa, dibertsitate funtzionala, etab. Berdintasunari heltzeak esan nahi du gizarteak eta administrazio publikoak kontzienteki aurre egin behar dietela egiturazko nahiz sistemazko desberdintasunei. | Araban, beste lurralde batzuetan bezala, emakumeen eta gizonen arteko desberdintasunak hainbat alderdi hartzen ditu: - Genero indarkeria - Errenta pertsonala. - Okupazio-tasa oraindik ere gizonena baino% 10 txikiagoa da. - Lan-behin-behinekotasun handiagoa - Etxeko lanak eta familia-inguruneko zaintzak Beste desberdintasun batzuk, genero-kontuak, sexu-identitatea eta -orientazioa, etnia, jatorria, kredoa eta ideologia politikoa | Araba, herritar libreek eta eskubideetan eta betebeharretan berdinak direnek osatutako lurraldea. ERRONKAREN DIMENTSIOA | Zero indarkeria. Genero-berdintasuna. Zero langabezia. Arrazakeriarik ez. |
Gizarte-kohesioa indartzea
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Gizarte-kohesioa baldintza sozial, ekonomiko, politiko eta kulturalak sortzera bideratutako bitarteko bat da, non pertsonek erakundeengan konfiantza eta babesa duten, deliberazio-prozesuetan parte hartzen duten eta komunitateko kide izatearen sentimendua eta egoera ahulean dauden taldeetako kideekiko elkartasuna garatzen dituzten. | Araba Langabezia-tasa:% 17,1 2014. urtearen amaieran eta% 10,2 2019an. Pobrezia-indizeek behera egin dute azken 4 urteetan. Hezkuntza-maila analfabetismo-tasaren% 2 inguru % 5 inguruko unibertsitate-ikasketak dituzten pertsonak. | Araba, gizartea egituratzen den lurraldea Zuzena, pertsonen arteko lankidetza lehenesten duena eta inor atzean geratzen ez dena. ERRONKAREN DIMENTSIOA | Gizarte-zerbitzuen eredu propioa. Kalitatea, ekonomikoki jasangarria eta beharrei erantzuteko gai dena Etengabeko prestakuntza. Kalitatezko enplegua. Pobrezia energetikoa 0. Gizarte eleanitza. Euskararen erabileraren normalizazioa bultzatzea. Arreta berezia gazterian. (Proiektu pertsonalak eta profesionalak kalitate-baldintzetan garatzea). Pertsona kalteberekiko erantzunkidetasuna. |
Bizikidetza-balio berriak zabaltzea
Erronkaren garrantzia justifikatzea | ALHren hasierako egoera, erronkari eta joerei dagokienez | Erronkaren formulazioa eta dimentsioa | Transformazio-palankak |
---|---|---|---|
Askatasunaren, demokraziaren, ekologiaren, adiskidetasunaren, aktibismoaren eta lankidetzaren errespetuagatik eta sustapenagatik identifikatzen den gizartearen erreferente den Araba. | Langabeziatik, kultura gabeziatik eta bazterkeriatik aske dagoen askatasuna. Demokrazia. Gobernu irekia, gardentasuna, parte-hartzea eta lankidetza publiko-pribatua) Ekologia. Zero lurraldea: CO2, hondakinak, erresilientea, jasangarria, energetikoki eraginkorra Jarduera ekintzailea, integratzailea, euskalzalea, europazalea... Lankidetza. Eredu ekonomiko kooperatiboa, erabakiak hartzen parte hartzea, intermepresariala, zientzia eta teknologia enpresarekin. Euskalzaletasuna. Konkordia. Lurralde irekia, solidarioa, parte-hartzailea, konprometitua, sarean. |
Araba Helburu inkestaren ondorioak
Arabako sare sozioekonomikoa osatzen duten sektoreetan erreferente diren 200 pertsonari baino gehiagori galdetegi bat bidalita, 3 helburu nagusi lortu nahi ziren:
- Araba parte-hartze prozesu bihurtzea
- Barneko gogoeta-lan bat baliozkotzea (0 fasea)
- Lan-mahaiek ondoren egituratuko dituzten erronkei lehentasuna ematea – THINK TANK –; horien hausnarketak datozen urteetan gobernu-planaren ildo estrategikoak definitzen lagunduko du. (10-15 urte)
Hona hemen inkestaren emaitza, parte-hartzeari, hautatutako 17 xedeen balorazioari, proposatutako 12 erronken baliozkotzeari eta eragileen konpromisoari dagokienez:
Ondorio nagusiak
Parte-hartzea: - % 61 (237 inkestatatik 146) - % 92 erantzun osoak - % 5,5 euskaraz | 11 agente-kategoria, parte-hartze handienetik txikienera ordenatuta: - Elkarte ekologistak eta ingurumenzaleak (% 93) - Arabako Toki Administrazioa (% 80) - Gizarte-erakundeak (% 70) - Kulturaren mundua (% 65) - Enpresa-erakundeak (% 64) - Hezkuntza eta Zientzia eta Teknologia Erakundeak (% 60) - Euskal erakundeak (% 60) - Kirol Mundua (% 59) - Enpresak (% 50) - Erakunde sindikalak (% 31) - Alderdi politikoak (% 22) |
Arabarako xedeak eta lehentasunak
Helburu horien hautaketa barne-hausnarketako prozesu baten emaitza da. Nazioarteko Erkidegoak onartutako Garapen Iraunkorreko 17 Helburuekin nolabaiteko bat-etortzea duten 17 helburu dira.
Adostasun-maila handia dago, eta adostasun handiena eragiten duena 6. helburua da: zahartze aktiboa eta erabatekoa. Sektoreka, sindikatuek adostasun-maila txikiagoa dute – Ez esanguratsua –, eta ingurumenekoek ia erabateko adostasuna erakusten dute proposamenarekin.
Lehenestea. Erantzunen% 51k honako helburu hauek lehenesten ditu:
- Indarkeriarik gabe
- Ongizate unibertsala
- Ekintza klimatikoarekiko konpromisoa
- Berrikuntzan eta eko-erantzukizunean oinarritutako ekonomia
- Erantzukidetasuna ahulenekin
Arabako erronkak eta lehentasuna
12 erronka horiek hautatzeak ere barne gogoeta-prozesu bati erantzuten dio. Erronka horiei koordinatuta ekiteak, sektore publikoa eta pribatua babestuz eta lurraldez gaindiko testuinguru onuragarri eta lerrokatu batekin, Araba 2030erako planteatutako 17 xedeak lortzea ekarriko luke.
Lehentasunak. Inkestaren emaitzek agerian uzten dute erronka guztien garrantzia, eta honako hauek dira lehentasunezko hiru erronkak:
- Trantsizio energetikoa egitea eta klima-aldaketaren aurkako borrokari aurre egitea (8,7/10)
- Talentu nahikoa eta bikaintasuna (8,6/10)
- Berdintasuna blindatzea (8,6/10)
Planteatutako erronken aurrean Arabak duen egoeraren pertzepzioa
Inkestaren emaitzen arabera, Arabak 2.7 puntu ditu 5etik, erronkei dagokionez. Aritmetikoki ikusten da Araba planteatutako erronkei aurre egiteko bidearen erdian dagoela. Zabalduta dago Araban gaur egun aurreratuen dagoen erronka pertsona nagusi aktiboena delako ideia/pertzepzioa (5etik 3)
Hain aurreratuta ez dauden erronkei dagokienez, honako hauek nabarmentzen dira:
- Talentu nahikoa eta bikaintasuna (5etik 2,4)
- Enpresa zirkularraren eredua orokortzea (5etik 2,4)
Eragileek 12 erronkekiko duten konpromisoa aztertzea
Konpromiso-mailari heltzeko, hasieran identifikatutako 11 kategoriak 4 eragile-taldetan biltzen dira, eta, datuak ustiatu ondoren, esan dezakegu beren konpromisoa honako hauekin lotuta dagoela:
- Administrazio publikoa
- Enpresak→Konpromiso-maila txikiagoa
- Eragile zientifiko-teknologikoak→Inbertsio teknologikoa eta I+G+b.
- Hirugarren sektorea (gizarte-, ingurumen-, kultura- eta kirol-erakundeak) →Konpromiso-maila gorena baita erronka sozialekiko ere.
Eragileen 4 mailek nabarmendu dute digitalizazio-prozesua sektore guztietan bultzatzeko erronka, Arabako konpromiso-mailarik handienean, hain zuzen ere.
Ondorio orokorrak
➢ Gizarte politikak eta herritarrak
➢ Eko-lurraldea eta klimaren aldeko ekintza
Ikus-entzunezko materiala
Aurkezpen ekitaldia Araba Helburu
(2021eko apirilaren 22an, Azukareraren eraikinean )
Ekonomia berreskuratzea
Klimaren aldeko ekintza
Gizarte politikak